Transikopedi

Bulgaristan

Bulgaristan
Transiklopedi

 

Koordinatlar42°45′K 25°30′D (Harita)

Bulgaristan Cumhuriyeti
Република България
Republika Bılgariya
Bayrak Arma
Bayrak Arma
Slogan: Съединението прави силата(Bulgarca)
Syedinenieto pravi silata (Transkripsiyon)
"Birlikten kuvvet doğar"
Ulusal Marş: 
 
MENÜ
 
0:00

Мила Родино (Bulgarca)
Mila Rodino (Transkripsiyon)
"Sevgili Anavatan"
Konum
Başkent Sofya BG Sofia coa.svg
42°41′K 23°19′D
Resmî dil(ler) Bulgarca
Bölgesel dil(ler) TürkçeRomanca
Etnik gruplar  Bulgarlar % 83,9
Türkler %8,8[1]
Romanlar % 4,7
diğer % 2[2]
Yönetim biçimi Parlamenter demokrasi
 - Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev
 - Başbakan Plamen Oresharski
Kuruluş  
 - Birinci Bulgar Devleti 681-1018
 - İkinci Bulgar Devleti 1185-1422Osmanlı İmparatorluğutarafından fethedildi.
 - Özerklik 3 Mart1878
 - Bağımsızlık 22 Eylül1908
Yüzölçümü  
 - Toplam 110.993 km²  (102)
43 mil²
 - Su (%)  %0.3
Nüfus  
 - 2011 sayımı 7 364 570[3]
GSYİH (SAGP) 2008
 - Toplam 92.894 milyar $ (64)
 - Kişi başına 12,251 $ (65)
İGE  0.824 (yüksek)  (2007)
Para birimi Lev (BGN)
Zaman dilimi EET (UTC+2)
 - Yaz EEST (UTC+3)
Internet TLD .bg
Telefon kodu +359

Bulgaristan (Bulgarca: България, Bılgariya), Balkanlar'da yer alan ülke. Batıda Sırbistan ve Makedonya, doğudaKaradeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir. 110 bin 994 kilometrekarelik yüzölçümüyle Avrupa'nın en büyük 16. ülkesidir. Balkan, Rodop ve Rila gibi dağlar yüzey şekillerini belirler. Rila üzerindeki Musala tepesi Balkanların en yüksek noktasıdır. Kuzeydeki Tuna Ovası ve güneydeki Yukarı Trakya Ovası da Bulgaristan'ın alçak ve verimli bölgeleridir.

 



Tarih

Ana madde: Bulgaristan tarihi
Kutsal Tapınak Kalıntıları
II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan

Bulgaristan'ın ilk sakinleri Hint-Avrupa kökenli bir kavim olan Traklardır. Milatla birlikte ülke önce Roma İmparatorluğu, sonraysa Bizans İmparatorluğu egemenliğine girer.[kaynak belirtilmeli]

Bizans İmparatorluğu yıkılıncaya değin Bizans ile savaşıp hâkimiyet alanlarını genişleten Bulgarlar, 1018-1186 yılları arasında yeniden Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir. 14. yüzyılda Türklerin Rumeli'ye çıkmasından sonra bağımsızlıklarını yitirerekOsmanlı Devleti'nin egemenliğine girmişlerdir.

Osmanlı Devleti'nin gerilemeye başlaması ve Çarlık Rusyası'nın da desteğiyle, Balkanların tümünde olduğu gibi Bulgaristan'da da ulusal kurtuluş hareketi alevlenmiş, 93 Harbi'nden yenilgiyle çıkan Osmanlı Devleti, Bulgaristan'ı 1878 yılında içişlerinde bağımsız prenslik olarak, 1908 senesinde ise tam bağımsız çarlık olarak tanımıştır.

I. Dünya Savaşı'nda Osmanlılarla aynı cephede savaşa katılan Bulgaristan, II. Dünya Savaşı'na da Almanya saflarında katılarak her iki savaştan da yenilgiyle çıkmıştır.

II. Dünya Savaşı'nın ardından Balkanlar'da ilerleyen Sovyet ordusunun da yardımıylaGeorgi Dimitrov önderliğinde sosyalist rejime geçen ülke, soğuk savaş yıllarında Varşova Paktı'nın üyesi olarak kalmıştır.

Doğu Bloku'nun çözülmesiyle 1990 yılında sosyalist rejimin yıkıldığı Bulgaristan, komşusu Türkiye ile olan ilişkilerini oldukça olumlu bir temele oturtmuştur. Ülke 1 Ocak 2007 yılındaAvrupa Birliği'ne katılmıştır.

Coğrafya

Balkan Dağları (Stara Planina) Bulgaristan'ı kuzeyde Tuna platosu, güneyde ise Trakyaplatosu olarak kabaca iki coğrafi bölgeye ayırır. Oldukça dağlık bir coğrafyaya sahip olan güney Bulgaristan'da Rodop ve Rila sıradağları yer alır. Ülkenin ve Balkanların en yüksek dağı olan 2925 metre rakımlıMusala Dağı da burada bulunmaktadır.

Ülkenin en önemli ırmağı olan Tuna Nehri, aynı zamanda Romanya-Bulgaristan sınırını oluşturur. Bulgaristan sınırları içerisinde doğup, Yunanistan-Türkiye sınırını oluşturarak Ege Denizi'ne dökülen Meriç (Maritsa) Bulgaristan'ın en önemli nehirleridir.

İller

Bulgaristan'ın İlleri

1. Yukarı Cuma
2. Burgaz
3. Pazarcık
4. Gabrovo
5. Hasköy
6. Kırcaali
7. Köstendil

8. Lofça
9. Montana
10. Pazarcık
11. Pernik
12. Plevne
13. Filibe
14. Razgrad

15. Rusçuk
16. Şumnu
17. Silistre
18. İslimiye
19. Paşmaklı
20. Sofya (Başkent)
21. Sofya

22. Eski Zağra
23. Eski Cuma
24. Varna
25. Tırnova
26. Vidin
27. Vratsa
28. Yambol

Ekonomi

İhracat ve İthalat

Kırcaali

1990'a değin devlet yönetiminde sosyalist ekonominin hâkim olduğu ülke, Doğu Bloğu' nun çözülmesi sonucu Sovyet pazarını kaybetmesi ve kapitalist ekonomiye eklemlenme sorunları nedeniyle 90'lı yıllar boyunca milli gelirin % 70'e yakın küçüldüğü çok ağır bir ekonomik bunalım yaşamıştır. Bulgar ekonomisi, 90'lı yılların sonundan itibaren toparlanma sürecinde ve Avrupa ülkeler arası en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yer alır[kaynak gerekli] . Ekonomi ile ilgili bazı istatistik veriler şöyledir: Milli gelir (2001): 16,5 milyar $, kişi başına düşen milli gelir:3500 $, devlet borçları: 10 milyar $, devlet gelirleri (2000): 6.4 milyar $, devlet giderleri (2000): 4,4 milyar $, enflasyon (2001): % 3, ekonominin sektörlere göre dağılımı (2001): hizmet: % 57, endüstri: % 29, tarım: % 14.

Çöken eski sistemin yerine, yeni sistemin yerleşmesinin sancılarını yaşayan Bulgaristan, Polonya ve Rusya gibi şok ekonomik paketler uygulamadı. Daha muhafazakâr bir ekonomik reform paketleri uyguladı.

2004 itibari ile NATO üyesi olan Bulgaristan 1 Ocak 2007' de de AB'nin tam üyesi olmuştur.

Din

Bulgaristan ulusunun büyük bir oranı Ortodoks Hıristiyan'dır. 1 Mart 2001 tarihindeki kişi sayımında Ortodoks: 6.552.751, Katolik: 43.811, Protestan: 42.308, Müslüman: 966.978, Diğerler: 14.937 olarak kaydedilmiştir.[4] 4 Aralık 1992'de yapılan kişi sayımında ilk kez Aleviler ayrı bir öbek olarak sayılmış ve 83.537 kişi kendini Alevi olarak tanıtmıştır.[5]

Etnik Yapı

2011 genel nüfus sayımına göre Bulgaristan'ın nüfusu 7,364,570'dir. Nüfusun etnik dağılımı ise şu şekildedir: Bulgarlar: 6.655.210 (%83,9), Türkler: 747 000 (%9,4), Romanlar: 370.908 (%4,7), Ruslar: 15.595, Ermeniler: 10.832, Ulahlar: 10.566,Makedonlar: 5.071, Yunanlılar: 3.408, Ukraynalılar: 2.489, Yahudiler: 1.363, Rumenler: 1.088, Diğerler: 18.792 olarak kaydedilmiştir.[2]

131,531 olarak kendilerini ilan eden Müslüman Bulgarlar (Pomaklar)[6].

Kültür

Koprivshtitsa'da geleneksel mimarinin bir örneği

Çağdaş Bulgar kültürü TrakSlav ve Bulgar kültürünün bir karışımı olsa da Yunan,RomaOsmanlı ve Kelt kültüründen de etkilenmiştir.[7] Trak eserleri pek çok lahit ve altın hazineyi içerir. Ülkenin sınırları Roma İmparatorluğu'nun MoesiaTrakya ve Makedonya eyaletlerini içerir ve pek çok arkeolojik keşif Roma dönemine dayanır, buna rağmen Antik Bulgarlar da müzik ve erken dönem mimaride etki bırakmışlardır. Birinci ve İkinci Bulgar İmparatorlukları Slav kültürü egemenliği altındaydı, ve Preslav ve Ohrid Edebiyat okulları sayesinde Doğu Ortodoks Slav dünyasında edebi ve kültürel anlamda büyük bir iz bıraktılar. Doğu Avrupa ve Asya'da pek çok ülkede kullanılan Kiril alfabesi bu edebiyat okullarında şekillendi.[8]

Avrupa'daki en eski[9] ve dünyadaki altıncı en eski şehir olan ve en az MÖ 3000'den beridir yerleşim barındıranFilibe'de bir Antik Roma tiyatrosu[10]

Büyük öneme sahip bir tarihsel kalıntı, Varna Nekropolü'nden çıkarılmış ve MÖ 5. binyıldan kalmış olan, dünyanın en eki işlenmiş altın hazinesidir.[11][12]

Resim, Müzik ve Edebiyat

Ülkenin Orta Çağ'a kadar uzanan bir müzik tarihi vardır. Yoan Kukuzel (c. 1280–1360), Orta Çağ Avrupası'nın bilinen en eski bestecilerinden biridir. Ulusal halk müziği ayırt edilebilen bir sese sahiptir ve çeşitli gelenksel müzik aletleri kullanır, bunların arasında gadulkagaydakaval ve davul vardır. Bulgar Devlet Televizyonu Kadın Ses Korosu, en başarılı halk müziği toplululuklarından biridir ve 1960'ta bir Grammy Ödülü almıştır.

Kaynakça

  1. ^ http://censusresults.nsi.bg/Reports/2/2/R9.aspx
  2. ^ a b 2001 nüfus sayımı (Bulgaristan ulusçul irde kurumu)
  3. ^ 2011 Bulgaristan nüfus bilgileri Bulgaristan Millî İstatistik Enstitüsü (Bulgarca)
  4. ^ 2001 kişi sayımı (Bulgaristan ulusçul irde kurumu)
  5. ^ Ömer Turan, 'Geçmişten Günümüze Bulgaristan Türkleri', Balkan Türkleri - Balkanlar'da Türk Varlığı, ASAM, Ankara, 2003, ISBN 978-975-6769-71-3, s. 29.
  6. ^ [1]
  7. ^ Bulgaria's Gold RushNational Geographic Magazine, Aralık 2006.
  8. ^ Paul Cubberley (1996) "The Slavic Alphabets". In Daniels and Bright, eds. The World's Writing Systems. Oxford University Press. ISBN 0-19-507993-0.
  9. ^ Plovdiv: New ventures for Europe’s oldest inhabited city, The Courier, Ocak/Şubat 2010
  10. ^ The World's Oldest CitiesThe Daily Telegraph
  11. ^ New perspectives on the Varna cemetery (Bulgaria), By: Higham, Tom; Chapman, John; Slavchev, Vladimir; Gaydarska, Bisserka; Honch, Noah; Yordanov, Yordan; Dimitrova, Branimira; 1 Eylül 2007
  12. ^ "The Thracian tomb in Kazanluk". Digsys.bg. Erişim tarihi: 2 Ocak 2009.

İlgileneceğiniz Konular


 http://transikopedi.tr.gg/Brezilya.htm

Bugün 1 ziyaretçi (2 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol